Grevillea (Proteaceae)
Grevillea is een prachtige en unieke plant uit Australië die steeds populairder wordt in tuinen over de hele wereld. Deze plant staat bekend om zijn prachtige bloemen en zijn vermogen om droge en moeilijke omstandigheden te overleven. De Grevillea is een geslacht van 360 soorten groenblijvende planten uit de Proteaceae familie. Ze zijn endemisch in Australië, Nieuw-Guinea, Nieuw-Caledonië, Indonesië en Sulawesi, maar in Australië komen verreweg de meeste soorten voor. De Grevillea is vernoemd naar Charles Francis de Greville. De Grevillea kent bodembedekkers, lage struiken, kleine tot middelgrote en grote bomen en is nauw verwant aan de Hakea. Het grootste verschil is dat de Hakea grote, sterk verhoute zaaddozen vormt.
Grevillea is een taaie plant die groeit in warme en droge omstandigheden. Hij kan goed tegen harde wind en heeft weinig water nodig. Sommige soorten zijn winterhard bij ons. Grevillea is ook een plant voor bodemerosie controle en kan worden gebruikt voor landschapsarchitectuur.
Grevillea australis
De G. australis is de enige Grevillea die van nature voorkomt in Tasmanië en komt ook voor in koudere gedeeltes van Australië. Het is de meest winterharde Grevillea en zal in ons land ook winterhard zijn en kan uitgroeien tot een struik van 0.2 – 2.5 meter hoog, en bloeit met witte bloemen. De soort is variabel en er zijn meerdere selecties verkrijgbaar, zoals bodembedekkers of planten die meer in de hoogte groeien.
Update 2023:
Helaas zijn beide Grevillea australis dood gegaan deze winter. Niet door de kou, want het is niet koud geweest, maar we hebben veel te veel regen gehad en dat konden de planten dus niet aan. Maar we gaan het gewoon weer proberen natuurlijk
Grevillea ‘Big Red’
Deze kruising tussen juniperina en victoriae heeft de commerciele naam Grevillea ‘Big Red’ gekregen. Deze struik wordt 3.5 meter hoog en 2.5 meter breed. De blaadjes zijn glimmend en donkergroen. De bloemen zijn groot en hangend. De plant houdt van een plekje in de volle zon en goede drainage. De bloei vindt plaats in de late winter tot in het vroege voorjaar. Deze soort staat vanaf 2013 bij ons in de tuin.
Update 2023:
De Big Red doet het nog steeds super bij ons in de tuin en is volledig winterhard hier. Ik denk dat de struik nu al 2.5 meter hoog is
Grevillea juniperina
Deze Grevillea is verassend winterhard gebleken bij ons. Helaas heeft de struik in 2023 wel geleden omdat we een ontzettend natte winter en voorjaar hebben gehad. In juni zag ik dat de plant zich goed hersteld.
Fotos volgen nog
Grevillea lanigerum
Deze cultivar is een uitgestrekte, lage struik die 0,4 meter hoog en 1 tot 2 meter breed kan worden.
Het algehele uiterlijk van het blad is dicht en donkergroen met een zilverachtige glans door de fijne haartjes. De smalle en langwerpige bladeren zijn beduidend kleiner dan de meeste vormen van deze soort. Ik heb cultivar besteld in Frankrijk in 2023, en volgens het boek Australian plants and their cultivation in Europe is dit een van de meest winterharde soorten.
geeft de voorkeur aan een goed doorlatende grond met blootstelling aan de volle zon of halfschaduw. Het grondtype dat de voorkeur heeft is zand tot middelzware leem die licht zuur en goed doorlatend is. Deze plant is schimmelziekte bestand tegen de schimmel ziekte Phytophthora palmivora.
Hiernaast ziet u fotos van deze cultivar in een Australische Botanische tuin. Zodra mijn planten groot genoeg zijn, komen er eigen fotos op de site te staan.
Grevillea miqueliana
Deze Grevillea is endemisch in Oost-Victoria. De plant heeft ovaal donkergroene blaadjes. Schijnt goed droogte tolerant te zijn volgens de literatuur, maar mijn ervaring is daar anders in. Het is mij nog onbekend wat de bloemkleur is aangezien deze variabel kan zijn. De plant doet het niet goed in de tuin. In de zomer worden de blaadjes geel en hij groeit niet goed. Waarschijnlijk staat de plant toch veel te droog en moet ik toch veel meer water te zijn.
Grevillea rosmarinifolia
Grevillea rosmarinifolia werd voor het eerst formeel beschreven in 1825 door Allan Cunningham, in het boek van Barron Field, Geographical Memoirs on New South Wales, van exemplaren die waren verzameld aan de oevers van de Coxs River. De soortnaam (rosmarinifolia) betekent “rozemarijnbladig”.
Het is een wintergroene struik die een hoogte van ongeveer 2 meter kan bereiken en een spreiding van ongeveer 1,5 meter kan hebben.
Deze soort hebben wij gekregen van kwekerij Merrigum en het is echt een blikvanger in de tuin. De soort rosmarinifolia lijkt veel op juniperina maar ik vind de rosmarinifolia in bloei veel mooier. De plant is tot heden goed winterhard bij ons in de tuin.
Grevillea victoriae
Wij hebben verschillende soorten van deze plant in de tuin.
Grevillea victoriae ‘Marshall Olbrich’ is één van de hardste cultivars van de Grevillea,
Grevillea victoriae ‘Murray Valley Queen’ staat bij ons in de tuin sinds het voorjaar van 2020. Helaas is de kluit in tweeën gebroken, toen ik de plant uit de pot wou halen, maar gelukkig heeft de plant er niet onder geleden en loopt hij aan alle kant weer uit.
Grevillea victoriae afkomstig uit Dicksonsfall Creek, Australie is een struik die 1 tot 3.5 meter breed en hoog wordt. Deze soort is inheems in de staten oost-Victoria en zuid-New South Wales op 1000 meter hoogte of hoger. De plant maakt zijn bloemknoppen aan in de zomer en bloeit in de late herfst met rode bloemen. Onze plant is geselecteerd op Dickson Fallstrack in Australië en op deze plek trek de vorst heel diep de grond in. Volgens vrienden schijnt het dat deze victoriae ook veel kleinere blaadjes heeft dan andere exemplaren komen. De bloeiperiode is oktober/ november.
Update: Grevillea victoriae ‘Dickson Fall heeft het een behoorlijke poos uitgehouden in de tuin, ik denk wel een jaar of 4, 5. Helaas had de plant niet echt een goed wortelgestel en zijn er konijnen gaan graven rondom de plant en is het wortelgestel beschadigd, met als gevolg dat de plant een paar maand later dood was.
Verzorging:
Volle zon, geen mest geven met fosfaat erin (Osmocote kan wel, dat is slow release). Zorg voor een goede drainage, want Grevilleas houden niet van natte voeten. De planten kunnen uitstekend tegen droogte, dus extra water geven in de zomer is meestal niet nodig.
Stekken:
Stekken schijnt makkelijker te zijn dan zaaien.
Zaaien:
De meeste soorten hebben koude stratificatie nodig om te kunnen ontkiemen.
Winterhard:
De soort australis is de meest winterharde Grevillea en moet in ons klimaat volledig winterhard zijn. De andere genoemde grevilleas kunnen veel vorst hebben, maar hoeveel is mij nog niet bekend.
Verkrijgbaarheid:
- Verschillende Grevillea soorten worden aangeboden door kwekerij Rein en Mark Bulk in Boskoop.
- Zaden zijn oa. te bestellen bij Wildseeds Tasmania. In Engeland is de plant wel goed verkrijgbaar, maar dan moet je weer het geluk hebben dat ze verzenden naar Nederland.
Update 2019: G. victoriae ‘Dickson Falls’ is doodgegaan omdat de plant is aangevreten door konijnen. G. alpivaga is niet winterhard gebleken. Een kleine plant van G. victoriae ‘Marshall Oblrich’ is doodgegaan in een koude winter, maar een grotere plant krijgt nu een herkansing bij ons in de tuin.